ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP.HCM TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN NHẬP MÔN CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM Giảng viên: TS Đỗ Thị Thanh Tuyền Email: tuyendtt@uit.edu.vn NỘI DUNG MÔN HỌC  Tổng quan Công nghệ phần mềm  Xác định mơ hình hóa u cầu phần mềm  Thiết kế phần mềm  Cài đặt phần mềm  Kiểm thử bảo trì  Đồ án mơn học Nhập môn Công nghệ Phần mềm Jul 26, 2023 KIỂM THỬ VÀ BẢO TRÌ I Các khái niệm II Kiểm thử phần mềm III Bảo trì phần mềm Nhập môn Công nghệ Phần mềm Jul 26, 2023 I Các khái niệm  Kiểm thử phần mềm: kiểm tra tính xác, an tồn, bảo mật riêng tư phần mềm cách chạy thử để so sánh kết thực tế với lý thuyết nhằm mục đích phát lỗi (nếu có) Kiểm thử chiếm 30% -> 40% chi phí phát triển  Bảo trì phần mềm: việc sửa đổi phần mềm sau bàn giao để khắc phục lỗi phát sinh, nâng cấp tính sử dụng, cải thiện hiệu phần mềm làm cho phần mềm thích ứng mơi trường bị thay đổi Nhập môn Công nghệ Phần mềm Jul 26, 2023 II Kiểm thử phần mềm  Tính xác hệ thống thể chỗ hệ thống làm việc luôn đắn liệu dùng hệ thống xác thực phi mâu thuẫn  Tính an toàn hệ thống thể chỗ hệ thống không bị xâm hại hay bị xâm hại không nhiều xảy cố kỹ thuật  Tính bảo mật hệ thống thể chỗ hệ thống có khả ngăn ngừa xâm phạm vơ tình hay cố ý từ phía người  Tính riêng tư hệ thống thể chỗ hệ thống bảo đảm quyền truy nhập riêng tư loại người dùng khác Nhập môn Công nghệ Phần mềm Jul 26, 2023 II.1 Các nguyên tắc đảm bảo  Tính xác: kiểm tra thơng tin nhập xuất Áp dụng hình thức kiểm tra tự động/bằng tay, đầy đủ/chọn đặc trưng, trực tiếp/gián tiếp  Tính an tồn: đảm bảo an tồn thơng tin quan trọng nhất, sử dụng cách sau:  Khóa phần sở liệu: khóa gốc tiến hành việc cập nhật sao, việc thay liệu thực thao tác cập nhật thực hoàn tất  Sử dụng tệp lục: + Tệp nhật ký: tệp chứa đơn vị sở liệu trước sau chúng cập nhật + Tệp lưu: chứa toàn phần sở liệu thực theo chu kỳ Nhập môn Công nghệ Phần mềm Jul 26, 2023 II.1 Các nguyên tắc đảm bảo (tt)  Thực thủ tục phục hồi: thủ tục phục hồi thủ tục nhằm đưa sở liệu trở trạng thái đắn trước bị hỏng gián đoạn chương trình (hư hỏng phần cứng, chương trình bị treo…) Cân nhắc việc chạy lại từ đầu chạy từ chỗ bị ngắt  Tính bảo mật: nhận diện điểm hở dự đoán mối đe dọa tiềm ẩn từ điểm hở Các điểm hở chỗ mà tác nhân bên ngồi vơ tình hay cố ý gây tác động tiêu cực cho hệ thống Các điểm hở là: + Thủ tục vào/ra; + Kho liệu; + Đường truyền… Nhập môn Công nghệ Phần mềm Jul 26, 2023 II.1 Các nguyên tắc đảm bảo (tt) Các biện pháp bảo mật: + Bảo mật vật lý; + Tài khoản người dùng; + Mã hóa; + Truy nhập gián tiếp; + Tường lửa  Tính riêng tư: phân loại người dùng để: + Gán cho loại người dùng số quyền truy nhập định Các quyền truy nhập: read, insert, update, delete, expand, drop, index, run + Cho phép số người dùng phép ủy quyền (giao quyền truy nhập cho người khác) Nhập môn Công nghệ Phần mềm Jul 26, 2023 II.2 Bộ kiểm thử  Bộ kiểm thử liệu dùng để kiểm tra  Một kiểm thử tốt có khả bao phủ trường hợp xảy lỗi  Nội dung kiểm thử bao gồm:  Tên module/chức muốn kiểm thử;  Thông tin đầu vào: môi trường kiểm thử, liệu dùng để kiểm tra, thứ tự thao tác;  Kết mong muốn;  Kết thực tế Nhập môn Công nghệ Phần mềm Jul 26, 2023 II.3 Yêu cầu kiểm thử  Phải đảm bảo kiểm tra hết trường hợp  Phải lập tài liệu cho trình kiểm thử  Phải tiến hành kiểm tra lại để đảm bảo lỗi sửa chữa Nhập môn Công nghệ Phần mềm 10 Jul 26, 2023 II.4 Tiến trình kiểm thử Kiểm thử đơn vị Kiểm tra thành phần phần mềm riêng lẻ Kiểm thử tích hợp Tích hợp thành phần riêng lẻ kiểm tra tiến hành kiểm tra nhóm Kiểm thử hệ thống Kiểm tra tồn hệ thống khối tổng thể Kiểm thử chấp nhận Nhập môn Công nghệ Phần mềm 11 Jul 26, 2023 II.4 Tiến trình kiểm thử (tt)  Kiểm thử đơn vị (unit testing) -> Unit test case  Kiểm thử tích hợp (integration testing) -> Dancing testing  Kiểm thử hệ thống (system testing) -> Functional/Non-functional testing  Kiểm thử phục hồi (recovery testing)  Kiểm thử áp lực (stress testing)  Kiểm thử thi hành (performance testing)  Kiểm thử an ninh (security testing)  Kiểm thử chấp nhận (acceptance testing):  Kiểm thử Alpha  Kiểm thử Beta Nhập môn Công nghệ Phần mềm 12 Jul 26, 2023 Kiểm thử Alpha  Là hình thức kiểm nhận nội  Được thực người dùng/khách hàng tiềm người phát triển/nhóm kiểm thử độc lập Nhập môn Công nghệ Phần mềm 13 Jul 26, 2023 Kiểm thử Beta  Là hình thức kiểm nhận bên  Chỉ thực người dùng/khách hàng tiềm năng, không liên quan đến nhà phát triển  Kiểm tra phiên loại nhằm lấy phản hồi từ thị trường Nhập môn Công nghệ Phần mềm 14 Jul 26, 2023 II.5 Các phương pháp chiến lược Hai phương pháp phổ biến:  Kiểm thử hộp đen  Kiểm thử hộp trắng Các chiến lược kiểm thử:  Kiểm thử từ xuống/dưới lên  Kiểm thử big bang  Kiểm thử hồi quy  Kiểm thử hệ thời gian thực (RTS) Nhập môn Công nghệ Phần mềm 15 Jul 26, 2023 II.5.1 Kiểm thử hộp đen  Dùng để kiểm tra yêu cầu chức phần mềm  Không tham khảo cấu trúc bên thành phần hệ thống  Chia không gian thử nghiệm dựa vào giá trị nhập/xuất đơn vị cần kiểm tra: chọn thử nghiệm đặc trưng cho vùng liệu thử nghiệm nên chứa giá trị biên vùng liệu  Sử dụng kỹ thuật Phân hoạch tương đương Đồ thị nhân Nhập môn Công nghệ Phần mềm 16 Jul 26, 2023 II.5.2 Kiểm thử hộp trắng  Kiểm tra dựa phân tích cấu trúc bên thành phần hệ thống  Chia không gian thử nghiệm dựa vào cấu trúc đơn vị cần kiểm tra:  Kiểm tra giao tiếp đơn vị để đảm bảo dòng thông tin vào đơn vị  Kiểm tra liệu cục để đảm bảo liệu lưu trữ đơn vị toàn vẹn suốt q trình thuật giải thực Nhập mơn Cơng nghệ Phần mềm 17 Jul 26, 2023 II.5.2 Kiểm thử hộp trắng (tt)  Kiểm tra điều kiện biên câu lệnh điều khiển, vòng lặp…để đảm bảo đơn vị chạy biên  Kiểm tra để đảm bảo đường thực phải qua lần  Kiểm tra thực thi đơn vị trường hợp ngoại lệ  Sử dụng kỹ thuật Đồ thị dịng Nhập mơn Cơng nghệ Phần mềm 18 Jul 26, 2023 II.6 Công cụ kiểm thử tự động  Kiểm thử tự động liệu:  Bộ sinh liệu thử  Bộ xác minh kết  Kiểm thử tự động cài đặt:  Bộ kiểm toán mã  Mô ứng xử module phụ  Bộ so sánh đầu  Mô môi trường (ngoại lai)  Bộ phân tích dịng liệu (qui mơ tần suất ddl) Nhập môn Công nghệ Phần mềm 19 Jul 26, 2023 III Bảo trì phần mềm Bảo trì phần mềm chia thành loại:  Sửa lại cho (corrective): việc sửa lỗi phát sinh q trình sử dụng  Thích ứng (adaptative): việc chỉnh sửa hệ thống cho phù hợp với mơi trường thay đổi  Hồn thiện (perfective): việc chỉnh sửa để đáp ứng yêu cầu yêu cầu thay đổi người sử dụng  Bảo vệ (preventive): làm cho hệ thống dễ dàng bảo trì lần Nhập môn Công nghệ Phần mềm 20 Jul 26, 2023