bài điều kiện thực trạng nhà giáo hiện nay

ĐẠO ĐỨC NHÀ GIÁO LÀ GÌ ?Nhà giáo là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà trường, cơ sở giáo dục khác nhau.Đạo đức nhà giáo là toàn bộ quan niệm, quan điểm, nguyên tắc, quy tắ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI HỌC PHẦN: ĐẠO ĐỨC HỌC MÁC LÊ-NIN

-BÀI ĐIỀU KIỆN

CHỦ ĐỀ: THỰC TRẠNG NHÀ GIÁO HIỆN NAY

Giảng viên : PGS.TS Nguyễn Thị Thọ Sinh viên thực

Phan Thị Phương Trinh – 725907160 Phạm Thị Thu Phương – 725907117 Trần Hoàng Hương Nhi – 725907111 Nguyễn Huệ Quyên – 725907123 Lê Minh Ngọc - 725907106

Nguyễn Thị Phương Anh – 725907017 Nguyễn Phương Mai – 725907093

HÀ NỘI 2023

1 NHÀ GIÁO LÀ GÌ ? ĐẠO ĐỨC NHÀ GIÁO LÀ GÌ ?

Nhà giáo là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà trường, cơ sở giáo dục khác nhau.

Đạo đức nhà giáo là toàn bộ quan niệm, quan điểm, nguyên tắc, quy tắc, chuẩn mực nhằm điều chỉnh và đánh giá cách ứng xử của nhà giáo trong quan hệ với học sinh, với đồng nghiệp, với khoa học, với sự nghiệp trồng người và với xã hội Được hình thành bởi niềm tin cá nhân, truyền thống dân tộc và sức mạnh của dư luận xã hội.

2 NÊU VẤN ĐỀF:

Từ xưa đến nay nghề giáo luôn được coi là nghề cao quý , giáo viên không chỉ dạy chữ dạy làm người mà hơn hết họ còn là những người ươm mầm những mầm xanh tương lai của đất nước.Chính vì vậy người thầy luôn là chuẩn mực đạo đức để cho xã hội noi theo Bác Hồ đã có câu:

" Có tài mà không có đức là người vô dụng, Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó." Một nhà giáo chuẩn mực hiện nay là gì?

- Thứ nhất, mỗi người thầy trong điều kiện hiện nay, biết kế thừa và phát huy những giá trị đạo đức cao đẹp của nhà giáo mà những người thầy trong truyền thống đã tạo dựng.

- Thứ hai, mỗi nhà giáo phải không ngừng nỗ lực rèn luyện hoàn thiện đạo đức.

- Thứ ba, mỗi nhà giáo phải giàu tình yêu thương, yêu nghề, yêu trẻ, có lòng nhân ái, bao dung, độ lượng với người học - Thứ tư, mỗi nhà giáo phải không ngừng nỗ lực học tập, nâng

cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.

Bên cạnh những chuẩn mực đạo đức nhà giáo thì đâu đó vẫn có những người chưa chuẩn mực.

Ở đâu đó vẫn còn những giáo viên vi phạm đạo đức nhà giáo chẳng hạn như bệnh thành tích, tiêu cực trong thi cử, nạn chạy trường, chạy lớp, chạy điểm thi Khiến cho không ít những nhà giáo chân chính cảm thấy bị tổn thương Không chỉ vậy thậm chí có những giáo viên bạo hành, xúc phạm học sinh làm tổn hại danh dự và nhân phẩm của học sinh

Ở đâu đó vẫn còn những giáo viên vi phạm đạo đức nhà giáo chẳng hạn như bệnh thành tích, tiêu cực trong thi cử, nạn chạy trường, chạy lớp, chạy điểm thi Khiến cho không ít những nhà giáo chân chính cảm thấy bị tổn thương Không chỉ vậy thậm chí có những giáo viên bạo hành, xúc phạm học sinh làm tổn hại danh dự và nhân phẩm của học sinh bàn học, khuôn in tài liệu và sách giáo khoa, đèn dầu, vở

Hiện đại hơn: điều kiện sống được cải thiện cao hơn với giấy trắng, máy chiếu, sách điện tử,

Giảu ý chí: không ngại khó khăn gian truân vất vả dù còn thiếu thốn hay ngay khi chiến tranh bom đạn

Nhà giáo ngày nay giàu lòng nhiệt huyết, yêu nghề vươn lên trong sự nghiệp Chịu áp lực bởi thành tích của học trò.

Phương pháp giảng dạy

Giáo viên sẽ là người trực tiếp giảng dạy, diễn giải kiến thức Học sinh lắng nghe, ghi chép và học thuộc.

Giáo viên chỉ đóng vai trò gợi ý, hướng dẫn tìm tài liệu, tổ chức cho học sinh thảo luận, tranh luận Học sinh chủ động trong việc tìm kiếm thông tin, tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện khả năng phán

Kiến thức chuyên môn

Được tích lũy và ghi chép dần qua kinh nghiệm giảng dạy,

Không còn là người thầy duy nhất trong cuộc đời mỗi con người như xưa mà là những người thầy được đào tạo chuyên sâu một lĩnh vực, một bộ môn nhất định.

Người thầy trong vai trò là người dẫn đường, truyền thụ, cung cấp kiến thức

Người thầy giúp người định hướng, khơi gợi đồng hành để học sinh lĩnh hội kiến thức

Đa dạng về giáo viên: Hiện nay, có nhiều loại giáo viên như giáo viên truyền thống, giáo viên trực tuyến, và giáo viên chuyên về lĩnh vực cụ thể Trong khi đó, giáo viên ngày xưa thường chỉ giảng dạy ở trong lớp học.

Đa dạng xã hội: Xã hội ngày nay có sự đa dạng về văn hóa, giới tính và ngôn ngữ hơn Giáo viên ngày nay thường cần sử dụng phương pháp đa dạng để đáp ứng nhu cầu của học sinh từ nhiều nguồn gốc khác nhau.

3.1 Tích cực:

a) Tâm huyết với nghề giáo:

Đó là những nhà giáo, dù ở bất cứ cương vị nào đều có một điểm chung là tâm huyết, sáng tạo và hết lòng vì học sinh, luôn vượt qua khó khăn để bám trường, bám lớp, được đồng nghiệp, phụ huynh và học sinh quý mến.

Ví dụ:

Cô giáo mầm non Lò Thị Tươi - giáo viên Trường Mầm non xã Pa Tần, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên Có con nhỏ chưa tròn 8 tháng, cô giáo đã phải thuê nhà trọ ở gần trường để tiện bề chăm sóc con Khi con chưa đầy 18 tháng, cô đã phải gửi con về gia đình cách 40km để chồng chăm sóc con rồi lên núi nuôi dạy trẻ em nghèo.

Cô giáo Hà Thị Hưng, giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Trung học cơ sở xã Hang Chú, chia sẻ: Em đã hơn 14 năm liên tục công tác tại xã khó khăn thuộc các huyện trong tỉnh Mấy năm đầu phải nhờ chồng hoặc đồng nghiệp làm “xe ôm” những lúc lên trường hoặc mỗi dịp về thăm gia đình.

b) Giữ gìn danh dự,lương tâm nhà giáo: - Định nghĩa:

Giữ gìn danh dự và lương tâm trong nghề giáo dục là việc thực hiện công việc giáo viên một cách đạo đức và trung thực Điều này bao gồm việc đảm bảo rằng giáo viên luôn tuân thủ các nguyên tắc đạo đức, đối xử công bằng với học sinh, không lạm dụng quyền lực, và không tham gia vào bất kỳ hành vi không đạo đức hoặc bất hợp pháp nào trong quá trình giảng dạy và quản lý lớp học Điều này đảm bảo rằng giáo viên luôn giữ được danh dự và lòng tự trọng trong nghề nghiệp của mình và tạo môi trường học tập lành mạnh cho học sinh.

- Biểu hiện:

+ Trung thực và tính công bằng: Nhà giáo luôn thực hiện giảng dạy và đánh giá học sinh một cách trung thực, khách quan.

+ Tôn trọng học sinh: Đối xử với tất cả học sinh một cách tôn trọng, không phân biệt dựa trên giới tính, sắc tộc, tôn giáo hoặc các yếu tố cá nhân Quan tâm đến sự phát triển cá nhân và tinh thần của từng học sinh.

+ Chất lượng giảng dạy: cung cấp bài giảng chất lượng, đảm bảo rằng học sinh được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để phát triển.

+ Đạo đức và chuẩn mực: Không thực hiện những hành động có hại hoặc phi đạo đức đối với học sinh Tuân theo chuẩn mực đạo đức và chống lại bất kỳ hành vi vi phạm đạo đức nào trong ngành giáo dục…

+ Đối xử với đồng nghiệp và người quản lý: Đối xử với đồng nghiệp và người quản lý một cách tôn trọng, hợp tác và không đố kỵ hoặc gây mất đoàn kết trong môi trường làm việc.

Ví dụ:

Thầy giáo Nguyễn Minh Quân quyết không bao giờ la mắng, sử dụng ngôn từ nặng nề với học sinh, mà sẽ nhẹ nhàng chỉ bảo, kiên nhẫn giúp học sinh sửa lỗi.

c) Lòng yêu trẻ, yêu nghề:

Lòng yêu trẻ: là một phẩm chất cao quý đặc trưng cho nhân cách của người giáo viên bao gồm tình người lòng nhiệt tình thái độ ân cần, chu đáo và vị tha.

- Biểu hiện:

+ Cảm thấy sung sướng khi được tiếp xúc với trẻ, đi sâu vào thế giới độc đáo của trẻ.

+ Hạnh phúc khi thấy trẻ lớn khôn, tâm hồn và trí tuệ được phát triển

+ Luôn quan tâm đầy ý thiện, đối xử công bằng với trẻ + Chân thành, giản dị, nghiêm khắc, yêu cầu cao với các trẻ Lòng yêu nghề: muốn làm ngày nào hiệu quả thì phải có lòng yêu nghề đó Trên cơ sở lòng yêu trẻ, người giáo viên có động lực để yêu nghề, say sưa với nghề, có sáng kiến với công việc.

+ Cải tiến nội dung và phương pháp dạy học + Học hỏi và tự rèn luyện để hoàn thiện bản thân.

+ Rút ra kinh nghiệm để hoạt động sư phạm ngày càng tốt hơn, cống hiến cuộc đời cho sự nghiệp giáo dục.

Ví dụ:

Cô giáo Lường Thị Thảo - trường mầm non Na Phát, xã Na Son, huyện Điện Biên Đông Vượt lên trên tất cả điều kiện sinh hoạt, dạy học tại vùng sâu, vùng xa, trao đổi với phụ huynh, trẻ nhỏ gặp nhiều khó khăn do bất đồng ngôn ngữ Bằng lòng yêu nghề, nhiệt huyết cô vẫn ngày ngày tận tình chăm sóc, dạy dỗ các em nhỏ, giúp các em có cơ hội được học tập, giảm bớt những thiệt thòi.

d) Lòng nhân ái, bao dung độ lượng với người học: - Khái niệm:

Lòng nhân ái: Là sự yêu thương, chia sẻ, cảm thông học sinh Bao dung, độ lượng: Là mở rộng tấm lòng, chấp nhận và bỏ qua những thiếu sót, sai lầm Thấu hiểu, cảm thông, đặt mình vào vị trí của học sinh để nhìn nhận, thương yêu Đỉnh cao của lòng bao dung chính là biết hi sinh những lợi ích bản thân vì học sinh.

- Biểu hiện:

+ Với những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, cần dành sự quan tâm, động viên sâu sắc.

+ Sự bao dung của giáo viên có tác dụng xoa dịu, an ủi tâm lý học sinh

+ Người giáo viên cần tìm hiểu hoàn cảnh mỗi học sinh để có sự xử lý hợp tình, hợp lý và mang tính giáo dục cao 3.2 Tiêu cực

a) Thái độ không chuyên nghiệp

Một số nhà giáo có thể không đảm bảo tính chuyên nghiệp hoặc không duy trì động lực để nâng cao trình độ và kỹ năng giảng dạy của mình Điều này có thể dẫn đến chất lượng giáo dục kém và ảnh hưởng đến sự phát triển của học sinh.

- Biểu hiện:

+ Không chuẩn bị bài giảng kỹ lưỡng và thường xuyên đến lớp học muộn giờ Không hiểu nhu cầu và khả năng học tập của học sinh, chỉ giảng một cách cơ bản mà không tương tác hoặc khuyến khích sự tò mò và học hỏi của học sinh.

b) Thiếu đạo đức nghề nghiệp

Đối xử không công bằng với học sinh, vi phạm quy định nội quy trường học, hoặc thậm chí là lạm dụng học sinh.

Giáo viên tiếp xúc không đúng cách với học sinh, áp đặt lực lượng và sử dụng hình phạt thể chất để trừng phạt học sinh khi học sinh không làm theo hướng dẫn hoặc khiến giáo viên tức giận.€

Giáo viên thiếu lòng khoan dung và không thể chấp nhận sự đa dạng trong lớp học, không hỗ trợ học sinh với các nhu cầu đặc biệt, như học sinh có khuyết tật hoặc học sinh nước ngoài, tạo ra sự cô lập và không công bằng trong quá trình học tập.

Ví dụ 1:

Thầy giáo dạy tiếng Anh ở Trường trung học phổ thông Phan Huy Chú (huyện Thạch Thất) đã có lời nói thô bạo, xúc phạm một học sinh lớp 10 ngay trên bục giảng Trong video ghi lại, thầy xưng là "bố mày" và chỉ tay vào mặt học sinh, nói bằng từ ngữ xúc phạm em này…

Ví dụ 2:

Cô giáo Nguyễn Thị P., giáo viên chủ nhiệm lớp 12D4, chỉ vì em học sinh không mua bánh sinh nhật cho lớp đúng cửa hàng mà cô giáo yêu cầu, cô P kéo lê nữ sinh ở hành lang, trường đã đưa ra quyết định tạm đình chỉ công việc của cô P cho đến khi công an xác minh rõ sự việc.

c) Không giữ gìn sự trong sạch cho nghề nhà giáo

Lạm dụng học sinh: Tồn tại giáo viên lạm dụng vị thế của mình để xâm hại tình dục hoặc tinh thần của học sinh.€

Ví dụ:

Nguyễn Đình Lê (SN 1974) – giáo viên trường Tiểu học An Thượng A (Hoài Đức) lợi dụng sự tin tưởng của học sinh với thầy chủ nhiệm hoặc cho quà,Lê đã có hành vi dâm ô với 7 học sinh nữ Thầy giáo nhận án 6 năm tù và khai trừ khỏi ngành.

Gian lận trong chấm điểm: Giáo viên hoặc giảng viên đại học có thể tham gia vào việc gian lận điểm số của học sinh hoặc sinh viên, làm giả tài liệu và chứng chỉ.

Ví dụ:

Nguyễn Thị Thu Loan, giáo viên Trường Trung học phổ thông Lạc Long Quân (tỉnh Hòa Bình); Nguyễn Thị Hồng Chung, giáo viên Trường Trung học phổ thông Ngô Quyền (thành phố Hòa Bình); Bùi Thanh Trà, giáo viên Trường Trung học phổ thông Lương Sơn (tỉnh Hòa Bình) 3 cô giáo bị bắt tạm giam vì đã tham gia vào việc nâng sửa điểm bài thi THPT quốc gia 2018

Tham nhũng: Giáo viên hoặc giảng viên tham nhũng hoặc nhận hối lộ để thay đổi quyết định, giảm nhẹ hình phạt hoặc tăng điểm cho học sinh hoặc sinh viên.

Ví dụ:

Ông Nguyễn Văn Niệm, nguyên Hiệu trưởng Trường THPT Trần Đại Nghĩa đã có hành vi nhận tiền hối lộ của giáo viên, sau đó cho giáo viên này nghỉ dạy nhiều tháng nhưng vẫn được hưởng nguyên lương Sở GD&ĐT đã xử lý kỉ luật vị hiểu trưởng này.

Tóm lại, những hành vi không giữ gìn sự trong sạch trong nghề nghiệp của nhà giáo không chỉ gây tổn thương cho học sinh mà còn gây hậu quả nghiêm trọng cho uy tín của ngành giáo dục Để xây dựng một hệ thống giáo dục đáng tin cậy và công bằng, việc xử lý và ngăn chặn những hành vi này là rất quan trọng.

4 NGUYÊN NHÂN XẢY RA THỰC TRẠNG:

Nguyên nhân xảy ra thực trạng nhà giáo ở nước ta hiện nay bắt nguồn từ các nguyên nhân cơ bản sau:

- Một là, xuất hiện những rạn nứt trong hệ thống chính sách giáo dục: Một số chính sách giáo dục không đạt được mục tiêu thậm

chí còn có tác dụng ngược Minh chứng đầu tiên là chính sách miễn học phí cho sinh viên sư phạm, chính sách tuyển sinh chạy theo số lượng, không chỉ không thu hút được những thí sinh có chất lượng cao, mà trên thực tế chính sách miễn học phí ngành Sư phạm vô tình là cơ hội lựa chọn nghề nghiệp của học sinh có hoàn cảnh khó khăn hơn là những học sinh có năng lực phù hợp với nghề giáo Chế độ đãi ngộ đối với nhà giáo không cao so với mặt bằng chung của xã hội, những tiêu cực trong khâu tuyển dụng giáo viên

- Hai là, xem nhẹ việc bồi dưỡng nhân cách, giáo dục đạo đức nghề nghiệp cho sinh viên sư phạm: Kiến thức đạo đức không được chú trọng Nội dung giáo dục đạo đức nghề nghiệp được tích hợp vào các học phần khác Kiến thức về pháp luật bị xem nhẹ trong chương trình đào tạo

- Ba là, những lỗ hổng trong hệ thống pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật: Vẫn tồn tại những hành vi sai trái trong việc thực hiện nhiệm vụ của nhà giáo trong quản lí, nhất là khâu tuyển dụng, bổ nhiệm, sử dụng giáo viên Sự nghiêm minh của pháp luật và hiệu quả của việc tổ chức thực hiện pháp luật trong lĩnh vực giáo dục, đặc biệt là những nội dung có liên quan trực tiếp đến tuyển dụng, sử dụng, quản lí giáo viên có ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc đến đạo đức nhà giáo

- Bốn là, sự tác động của những điều kiện kinh tế - xã hội: với tư cách là một hình thái ý thức xã hội, đạo đức xã hội biến đổi cùng với điều kiện kinh tế - xã hội Việt Nam, hơn 30 năm chuyển từ kinh tế kế hoạch hoá sang kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế Bên cạnh việc củng cố, thúc đẩy hình thành hệ giá trị, chuẩn mực đạo đức mới thì quá trình đó cũng tác động tiêu cực đến các giá trị tinh thần, đặc biệt là đạo đức xã hội nói chung và đạo đức nhà giáo nói riêng Sự phân hoá giàu nghèo, tuyệt đối hoá lợi ích vật chất, chủ nghĩa thực dụng, chủ nghĩa

cá nhân xuất hiện trong môi trường giáo dục, chi phối các mối quan hệ, làm biến dạng các giá trị chuẩn mực của nghề giáo 5 ĐÁNH GIÁ VÀ KẾT LUẬN:

Trong bối cảnh ngày nay, trách nhiệm của nhà giáo không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt kiến thức mà còn đòi hỏi họ phải là người hướng dẫn, người truyền đạo, và là nguồn động viên cho sự phát triển tư duy và nhân cách của học sinh Tuy nhiên, đánh giá về trạng thái đạo đức của nhà giáo hiện nay đặt ra nhiều thách thức và cũng cung cấp cơ hội để cải thiện ngành giáo dục.

- Thách Thức:

Một trong những thách thức chính mà nhà giáo phải đối mặt là áp lực công việc và kiệt sức Sự căng thẳng từ công việc giảng dạy, chuẩn bị bài giảng, và tương tác với học sinh có thể ảnh hưởng đến tinh thần và đạo đức nghề nghiệp của họ Đồng thời, các vấn đề xã hội, kinh tế, và chính trị cũng tạo ra áp lực lớn, làm cho việc duy trì lòng đam mê và động viên trong nghề nghiệp trở nên khó khăn.

Ngoài ra, không ít nhà giáo gặp phải vấn đề về không công bằng và thiếu hỗ trợ từ hệ thống giáo dục Sự thiếu hụt về nguồn lực và thiếu hỗ trợ từ chính sách giáo dục có thể làm suy giảm động lực và lòng đam mê của họ, gây ra sự mất lòng tin trong hệ thống giáo dục.

- Cơ Hội:

Tuy những thách thức tồn tại, nhưng cũng có những cơ hội để cải thiện tình hình Việc tập trung vào đào tạo và phát triển nghề nghiệp có thể giúp nhà giáo nâng cao chuyên môn và kỹ năng giảng dạy, làm tăng lòng tự tin và động viên Hơn nữa, việc tạo ra một môi trường làm việc tích cực, hỗ trợ tinh thần và tài chính, cùng với việc thiết lập các chính sách giáo dục công bằng, có thể giúp nhà giáo tự hào và yêu nghề hơn.